ZNAČAJNI PREDEO ODRANSKO POLJE
Kategorija zaštite: Značajni predeo
Godina proglašenja: 2008.
Položaj
Značajni predeo Odransko polje se nalazi u Sisačko-moslavačkoj županiji na području Grada Siska te opština Lekenik i Martinska Ves.
Glavne karakteristike područja su reka Odra i njene poplavne nizije koje leže na nadmorskim visinima od 95 do 110 m. Reka Odra predstavlja okosnicu hidrološkog režima ovoga prostora. Odra pripada slivu reke Save, dugačka je 80 km, a površina slivnog područja iznosi 604 km2. Odransko polje predstavlja deo većeg sistema retencije odbrane od poplava Srednje Posavlje, koje je važno, osim u odbrani od poplava, i u procesu pročišćavanja voda iz vodotokova te su bitne u regeneraciji podzemnih voda.
Prema klasifikaciji predela u RH (Nacionalna strategija zaštite biološke i predelne raznolikosti) Odransko polje pripada predelnoj jedinici “nizijska područja severne Hrvatske” s dve predelne celine:
Glavne karakteristike područja su reka Odra i njene poplavne nizije koje leže na nadmorskim visinima od 95 do 110 m. Reka Odra predstavlja okosnicu hidrološkog režima ovoga prostora. Odra pripada slivu reke Save, dugačka je 80 km, a površina slivnog područja iznosi 604 km2. Odransko polje predstavlja deo većeg sistema retencije odbrane od poplava Srednje Posavlje, koje je važno, osim u odbrani od poplava, i u procesu pročišćavanja voda iz vodotokova te su bitne u regeneraciji podzemnih voda.
Prema klasifikaciji predela u RH (Nacionalna strategija zaštite biološke i predelne raznolikosti) Odransko polje pripada predelnoj jedinici “nizijska područja severne Hrvatske” s dve predelne celine:
- agrarnog predela u kojem se ističu poplavni travnjaci uz Odru i
- prostrani kompleks nizijskih hrastovih šuma.
Istorija
Odransko polje je biološki raznovrstan predeo oblikovan vekovnim tradicionalnim privrednim aktivnostima, međusobno prepletenih ekosistema poplavnih nizijskih šuma, pašnjaka i livada, reke Odre i stajaćih voda, koji podržava održivi razvoj lokalnog stanovništva.
25.07.2006. godine zaštićeno je Zakonom o zaštiti prirode kao Značajni predeo
25.07.2006. godine zaštićeno je Zakonom o zaštiti prirode kao Značajni predeo
Turizam
Na području Odranskog polja podstiče se razvoj eko-etno-gastro turizma, biciklizma te ornitološkog turizma (posmatranje ptica).
Prirodne vrednosti
Ovo poplavno područje koje prima vodu s okolnih viših terena odlikuju mikroreljefni oblici koji uslovljavaju nastanak različitih vlažnih staništa travnih biljnih zajednica i šumskih zajednica koje zavise od režima plavljenja, ali i od nivoa podzemne vode.
Na ovom području je zabeleženo oko 300 vaskularnih biljaka, od kojih se mogu izdvojiti neke navedene u Crvenoj knjizi i zaštićene su temeljem Zakona o zaštiti prirode i drugim zakonskim propisima. Među njima su osetljive vrste carske krune (Fritillaria meleagris), orhideje (Orchis morio, Orchis coriophora, Orchis tridentata); ugrožena vrsta četvorolisna raznorotka (Marsilea quadrifolia) i druge.
Od faune zabeležen je veći broj vodozemaca, zmija, sisara, leptira i riba. Vlažne livade Odranskog polja predstavljaju značajno područje gnežđenja ptice prdavca (Crex crex) u Hrvatskoj i Evropi, a poplavne šume hrasta lužnjaka stanište su belorepana – (Haliaeetus albicilla). Odransko polje je međunarodno važno područje za ptice (prdavca i belorepana), koje je proglašeno Natura 2000 područjem u skaldu sa EU Direktivom o pticama.
Na ovom području je zabeleženo oko 300 vaskularnih biljaka, od kojih se mogu izdvojiti neke navedene u Crvenoj knjizi i zaštićene su temeljem Zakona o zaštiti prirode i drugim zakonskim propisima. Među njima su osetljive vrste carske krune (Fritillaria meleagris), orhideje (Orchis morio, Orchis coriophora, Orchis tridentata); ugrožena vrsta četvorolisna raznorotka (Marsilea quadrifolia) i druge.
Od faune zabeležen je veći broj vodozemaca, zmija, sisara, leptira i riba. Vlažne livade Odranskog polja predstavljaju značajno područje gnežđenja ptice prdavca (Crex crex) u Hrvatskoj i Evropi, a poplavne šume hrasta lužnjaka stanište su belorepana – (Haliaeetus albicilla). Odransko polje je međunarodno važno područje za ptice (prdavca i belorepana), koje je proglašeno Natura 2000 područjem u skaldu sa EU Direktivom o pticama.
Znamenitosti
U naseljima koja okružuju Odransko polje prisutna je dobro očuvana baština tradicionalne drvene gradnje kuća, farmi, i sakralnih objekata. Duboka povezanost između čoveka i njegovog zavičaja vidljiva je u kulturnom pejzažu koji se čini prirodnim, iako je rezultat vekovnog suživota čoveka i prirode. Kulturna baština uključuje i očuvane autohtone pasmine poput posavskog konja, turopoljske svinje i posavske guske. Pored toga, područje obiluje živim etnografskim nasleđem - folkornom tradicijom i narodnim pesmama, nošnjama i različitim festivalima.
Nepoznato o poznatome
Odra je sa rekom Savom povezana kanalom Sava-Odra, izgrađenim 1965. godine. Kanal služi za oslobađanje prekomernih količina voda iz Save te na taj način sprečava poplavu uzvodnih urbanih područja, posebno grada Zagreba.
Područje je otvoreno za posetioce:
- Radno vreme: bez vremenskog ograničenja, dostupno cele godine.
- Najava dolaska: za razgledanje područja nije potrebna prethodna najava. Napomena: Projektom Natura SMŽ (u fazi sprovođenja do septembra 2020) radi se na Akcijskom planu upravljanja posetiocima te izradi infrastrukture za posetioce- vidikovca za posmatranje ptica. Nakon završetka projekta bit će moguće, uz prethodnu najavu, obavljati promatranje ptica uz stručnog vodiča.
- Dodatne važne informacije: na ulazima u Odransko polje nalaze se rampe koje nisu zaključane katancem, ali ih je potrebno nakon ulaska i izlaska zatvarati radi stoke koja tamo obitava.
Ovim područjem upravlja Javna ustanova za upravljanje zaštićenim delovima prirode Sisačko-moslavačke županije
- Adresa: Trg grofova Erdödyja 17, 44317 Popovača
- Broj telefona: +385 44 679122
- Internet stranica: www.zastita-prirode-smz.hr
