Invazivne biljne vrste
Download
INVAZIVNE BILJNE VRSTE I MOGUĆNOSTI UKLANJANJA
Brošura „Invazivne biljne vrste i mogućnosti uklanjanja“ bavi se problematikom invazivnih biljnih vrsta tj. biljaka koje prirodno ne žive na našem području, već su unesene. Iako su neke invazivne strane vrste mnogima poznate (npr. ambrozija) i dokazano je da su štetne, ljudi ih uglavnom ne povezuju s pojmom invazivnosti. Pojam invazivnih stranih vrsta i dalje je uglavnom nepoznat široj javnosti.
Strane vrste su one koje prethodno nisu bile rasprostranjene na nekom području. Ako se počnu samostalno razmnožavati u prirodi i negativno uticati na autohtone organizme, tada ih nazivamo invazivnim stranim vrstama. Odlike invazivnosti su da negativno utiču na biološku raznovrsnost i dobrobiti koje čovek ima od prirode, zdravlje ljudi ili čine ekonomsku štetu na području na koje su unesene. Kada govorimo o invazivnim stranim biljkama, to su biljke izrazite sposobnosti razmnožavanja i brzine i obima širenja. U novo područje mogu biti unesene delovanjem čoveka, namerno ili nenamerno. Primer namernog unošenja je sadnja neke biljke zbog njene dekorativnosti ili velike medonosnosti, a nenamerno širenje je na primer širenje semena invazivne vrste sa semenom drugih vrsta kao što se seme ambrozije proširilo iz Amerike sa semenom žitarica.
Imaju značajan uticaj na okolinu u kojoj rastu pa tako i na čoveka, a šteta koju nanose svetskoj privredi na godišnjem nivou se procenjuje na 1,4 bilijarde dolara, tj. 5% vrednosti svetske privrede. Najviše su pogođeni sektori privrede, zdravstva, poljoprivrede, šumarstva i zaštite prirode. Čovek je kreirao uslove za njihovo širenje jer se javljaju uglavnom u staništima koja je čovek direktno stvorio (npr. urbana područja, poljoprivredna područja, parkovi, isušene močvare) ili je narušio njihovu prirodnu ravnotežu, a time i otpornost na dolazak stranih vrsta. Uglavnom se rasprostranjuju čovekovim delovanjem.
U brošuri su opisane samo neke od invazivnih stranih biljnih vrsta, jer je prepoznata potreba za edukaciju o njima. Odabrano je njih pet koje su već široko rasprostranjene u Hrvatskoj i Evropi i uzrokuju velike probleme. To su ambrozija, bagremac, cigansko perje, Reynoutria japonica Houtt. i divlja balzamina. Cigansko perje i Reynoutria japonica Houtt. nalaze se na listi invazivnih stranih vrsta koje izazivaju zabrinutost u Evropskoj uniji. To znači da je zabranjeno njihovo unošenje, držanje, gajenje, prevoz, stavljanje na tržište, upotreba ili razmena, razmnožavanje ili puštanje u životnu sredinu na celoj teritoriji EU.
Ukoliko želite saznati više o invazivnim vrstama, načinima i razlozima unosa, uticaju na staništa kao i na živa bića, o njihovom negativnom delovanju na biološku raznovrsnost ili kako ih uklanjati pročitajte na linku „Invazivne biljne vrste i mogućnosti uklanjanja“
Brošura „Invazivne biljne vrste i mogućnosti uklanjanja“ bavi se problematikom invazivnih biljnih vrsta tj. biljaka koje prirodno ne žive na našem području, već su unesene. Iako su neke invazivne strane vrste mnogima poznate (npr. ambrozija) i dokazano je da su štetne, ljudi ih uglavnom ne povezuju s pojmom invazivnosti. Pojam invazivnih stranih vrsta i dalje je uglavnom nepoznat široj javnosti.
Strane vrste su one koje prethodno nisu bile rasprostranjene na nekom području. Ako se počnu samostalno razmnožavati u prirodi i negativno uticati na autohtone organizme, tada ih nazivamo invazivnim stranim vrstama. Odlike invazivnosti su da negativno utiču na biološku raznovrsnost i dobrobiti koje čovek ima od prirode, zdravlje ljudi ili čine ekonomsku štetu na području na koje su unesene. Kada govorimo o invazivnim stranim biljkama, to su biljke izrazite sposobnosti razmnožavanja i brzine i obima širenja. U novo područje mogu biti unesene delovanjem čoveka, namerno ili nenamerno. Primer namernog unošenja je sadnja neke biljke zbog njene dekorativnosti ili velike medonosnosti, a nenamerno širenje je na primer širenje semena invazivne vrste sa semenom drugih vrsta kao što se seme ambrozije proširilo iz Amerike sa semenom žitarica.
Imaju značajan uticaj na okolinu u kojoj rastu pa tako i na čoveka, a šteta koju nanose svetskoj privredi na godišnjem nivou se procenjuje na 1,4 bilijarde dolara, tj. 5% vrednosti svetske privrede. Najviše su pogođeni sektori privrede, zdravstva, poljoprivrede, šumarstva i zaštite prirode. Čovek je kreirao uslove za njihovo širenje jer se javljaju uglavnom u staništima koja je čovek direktno stvorio (npr. urbana područja, poljoprivredna područja, parkovi, isušene močvare) ili je narušio njihovu prirodnu ravnotežu, a time i otpornost na dolazak stranih vrsta. Uglavnom se rasprostranjuju čovekovim delovanjem.
U brošuri su opisane samo neke od invazivnih stranih biljnih vrsta, jer je prepoznata potreba za edukaciju o njima. Odabrano je njih pet koje su već široko rasprostranjene u Hrvatskoj i Evropi i uzrokuju velike probleme. To su ambrozija, bagremac, cigansko perje, Reynoutria japonica Houtt. i divlja balzamina. Cigansko perje i Reynoutria japonica Houtt. nalaze se na listi invazivnih stranih vrsta koje izazivaju zabrinutost u Evropskoj uniji. To znači da je zabranjeno njihovo unošenje, držanje, gajenje, prevoz, stavljanje na tržište, upotreba ili razmena, razmnožavanje ili puštanje u životnu sredinu na celoj teritoriji EU.
Ukoliko želite saznati više o invazivnim vrstama, načinima i razlozima unosa, uticaju na staništa kao i na živa bića, o njihovom negativnom delovanju na biološku raznovrsnost ili kako ih uklanjati pročitajte na linku „Invazivne biljne vrste i mogućnosti uklanjanja“
Povezane vijesti
